PUTRAJAYA: Pengusaha bas henti-henti yang menerima subsidi Kerajaan Persekutuan melalui Dana Sokongan Bas Peringkat Interim (ISBSF) untuk terus bertahan kini akan tertakluk kepada piawaian yang lebih ketat, kata Menteri Pengangkutan Anthony Loke.
Selain hanya mengendalikan jumlah perjalanan yang dipersetujui, pengendali ini kini perlu memerhatikan petunjuk prestasi utama yang dikaitkan dengan ketepatan masa, katanya di sini semalam ketika beliau mendedahkan langkah untuk memberi insentif kepada pengendali untuk menyediakan perkhidmatan yang cekap kepada orang ramai yang bergantung kepada pengangkutan awam, terutamanya di kawasan luar bandar.
Penduduk ini, yang tidak mampu membeli kenderaan sendiri, tidak mampu memandu, atau tidak mampu membayar tambang e-hailing/teksi, banyak bergantung kepada bas henti-henti untuk bergerak.
Walau bagaimanapun, jurulatih pentas berjalan di kawasan tertentu ternyata merugikan sesetengah syarikat, yang tergoda untuk menghentikan perkhidmatan ini semata-mata dari sudut pandangan.
Dilaksanakan sejak 2012, ISBSF telah memperoleh lebih daripada RM1bil dalam pembiayaan persekutuan untuk mengekalkan perkhidmatan jurulatih peringkat luar bandar.
“Dari 2023 hingga 2025, kerajaan telah memperuntukkan RM169.87 juta untuk tujuan ini. Ia adalah jumlah yang besar, tetapi ia perlu demi kesinambungan. Tetapi apabila ada peruntukan yang besar, kerajaan perlu memastikan wang itu dibelanjakan dengan baik, dan dibayar hanya kepada pengusaha yang memberikan perkhidmatan yang baik dan cekap,” katanya dalam ucapan pelancaran di kementerian itu di sini semalam.
Bagi kontrak baharu ISBSF yang akan ditandatangani, kerajaan akan memasukkan klausa untuk memastikan ketepatan masa bas, yang menjadi masalah pepijat bagi pengguna, yang sering tidak tahu bila bas seterusnya akan tiba.
“Kini, pengendali perlu mencapai pematuhan jadual mereka sekurang-kurangnya 80% daripada jumlah perjalanan harian. Kegagalan untuk mematuhi bermakna syarikat tertentu tidak akan layak menerima bayaran,” kata Loke, yang menambah bahawa pendigitalan juga semakin digunakan, terutamanya dalam pembayaran tambang.
“Kedua, kerajaan akan mewajibkan transaksi tanpa tunai bagi pembayaran tambang, dan pengendali akan menerima bantuan kewangan untuk memasang peralatan yang diperlukan untuk melaksanakannya, sehingga maksimum RM450 sebulan. Pembayaran tanpa tunai memastikan tiada lagi kerugian dalam hasil (daripada peti tunai),” katanya.
Penambahbaikan lain ialah pengenalan kontrak tiga tahun, yang menunjukkan komitmen kerajaan untuk menyediakan perkhidmatan bas henti-henti yang berkualiti kepada rakyat. Kontrak sebelum ini berkisar antara setahun hingga dua.
“Namun, saya ingin mengingatkan semua bahawa bukan setiap syarikat akan diberikan kontrak selama tiga tahun. Hanya mereka yang mendapat sekurang-kurangnya 70% dalam penilaian prestasi dalam tempoh 2021-2022 akan diberi kontrak selama tiga tahun.
“Mereka yang mendapat markah antara 50% dan 70% akan diberi kontrak selama setahun, manakala mereka yang gagal mencapai 50% tidak akan ditawarkan sebarang kontrak baharu,” kata Loke.
Hadir pada majlis itu semalam ialah 37 syarikat bas henti-henti dari seluruh negara, dengan 26 daripadanya menerima perjanjian tiga tahun, manakala selebihnya diberi perjanjian selama setahun.
ISBSF telah ditubuhkan pada 2012 untuk membantu menampung kos operasi harian pengendali hentian bas terbabit, berikutan kerugian yang ditanggung akibat laluan yang tidak menguntungkan, bagi menghalang syarikat bas ini daripada menamatkan perkhidmatan ini.
Melengkapkan ISBSF ialah Transformasi Perkhidmatan Bas Berperingkat (SBST) yang bermula pada 2015 di tempat-tempat seperti Kangar, Seremban, Ipoh, dan Kuala Terengganu.
Sementara itu, Loke turut mengumumkan bahawa Prasarana Malaysia Bhd – pengendali MRT, LRT, monorel dan Sunway BRT, akan memaparkan secara terbuka bagaimana ia mencapai KPInya.
Pada hari Rabu, beliau berkata sistem KPI baharu dan kemas kini bulanan akan disiarkan di media sosial mulai Mei, dan ini terutamanya akan berkisar tentang sejauh mana kereta api boleh berjalan (dalam kilometer) sebelum rosak selama lebih lima minit, ukuran universal yang dikenali sebagai min kilometer antara kegagalan (MKBF).
Loke berkata pada masa ini, data MKBF hanya didedahkan kepada kementerian, tetapi orang ramai tidak lama lagi akan dapat mengetahui kebolehpercayaan sistem rel itu.
“Isu teknikal atau kelewatan melebihi lima minit menjejaskan MKBF, yang pada masa ini berada pada 150,000km (untuk Prasarana), dan sasaran kami untuk MKBF ialah 1,000,000km menjelang 2026,” katanya selepas berbuka puasa bersama kakitangan Rapid Rail di depoh Lembah Subang. di Petaling Jaya.
Di samping itu, Loke berkata terdapat juga laporan mingguan mengenai penyelenggaraan kemudahan, eskalator dan lif, bersama-sama dengan jumlah penumpang.
Beliau menambah melalui pendedahan dan kemas kini sedemikian, orang ramai akan sentiasa dimaklumkan tentang keadaan perkhidmatan, dan ini juga akan memastikan Prasarana terus meningkatkan kebolehpercayaan dan kualiti perkhidmatannya.