El Nino untuk memburukkan lagi jerebu di Malaysia, kata pakar

KUALA LUMPUR: Fenomena El Nino dijangka berlaku di Asia Tenggara bulan depan dan akibat cuaca lebih panas dan kering dijangka memburukkan lagi jerebu di rantau itu.

Di Malaysia, kualiti udara menurun ke tahap tidak sihat di bahagian Semenanjung Malaysia bulan lepas. Terdapat juga laporan mengenai jerebu rentas sempadan oleh Pusat Meteorologi Khusus Asean di pelbagai tempat di Myanmar, Thailand dan Laos pada April.

Pensyarah Kanan Jabatan Sains Bumi dan Alam Sekitar Universiti Kebangsaan Malaysia Prof Madya Dr Mohd Shahrul Mohd Nadzir berkata semasa peristiwa El Nino, perubahan kelajuan angin yang bergerak ke arah barat di sepanjang khatulistiwa menyebabkan suhu permukaan lautan menjadi lebih panas.

Beliau berkata El Nino dikaitkan dengan pengurangan hujan di bahagian tertentu Asia Tenggara termasuk Malaysia dan peningkatan kekeringan mewujudkan keadaan yang sesuai untuk kebakaran berlaku termasuk di hutan dan kawasan di mana aktiviti pembersihan tanah berlaku. Kebakaran mengeluarkan sejumlah besar asap dan bahan pencemar ke atmosfera, mengakibatkan keadaan berjerebu.

“Malah, El Nino boleh memanjangkan musim kemarau di kawasan terjejas. Musim kemarau yang berpanjangan meningkatkan peluang kebakaran berlaku dan berterusan, sekali gus memburukkan lagi keadaan jerebu,” tambahnya.

Mohd Shahrul berkata menurut Perkhidmatan Perubahan Iklim Copernicus Kesatuan Eropah, model iklim mencadangkan kembali kepada keadaan El Nino pada akhir musim panas boreal (hemisfera utara) dan kemungkinan El Nino yang kuat berkembang menjelang akhir tahun ini.

“Tahun ini, kira-kira 23 titik panas dikenal pasti di Sarawak sahaja sebagai negeri itu menghadapi cuaca kering yang berpanjangan. Perubahan iklim dan jangkaan kembalinya fenomena cuaca El Nino boleh mencetuskan rekod suhu purata baharu pada 2023 atau 2024, menurut saintis iklim. ,” katanya kepada BK baru-baru ini.

Berdasarkan laporan media, setakat 2015, El Nino telah melanda Malaysia sebanyak 12 kali, dengan yang pertama berlaku antara 1951 dan 1952.

Setakat ini, kes terburuk El Nino berlaku pada 1997-1998, dengan suhu tertinggi 40.1 darjah Celcius direkodkan di stesen meteorologi Chuping di Perlis pada 9 April 1998.

Mohd Shahrul berkata apabila El Nino melanda, perubahan dalam peredaran atmosfera boleh membawa kepada perubahan corak angin yang berpotensi menyebabkan asap dan bahan pencemar diangkut dalam jarak jauh.

“Gabungan keadaan kering, kebakaran hutan dan pembebasan bahan pencemar daripada pelbagai sumber boleh membawa kepada paras zarah yang tinggi seperti zarah udara halus. Zarah ini boleh menyumbang kepada jerebu dan menimbulkan risiko kesihatan kepada penduduk, yang membawa kepada masalah pernafasan dan kesan buruk kesihatan yang lain,” katanya.

Beliau berkata kejadian jerebu di Malaysia boleh berbeza dalam intensiti dan kekerapan bergantung kepada faktor seperti corak cuaca, perubahan guna tanah dan aktiviti manusia.

“Adalah penting untuk ambil perhatian bahawa walaupun El Nino boleh memburukkan lagi keadaan jerebu, faktor lain seperti penggunaan tanah dan amalan pertanian serta pembakaran haram juga memainkan peranan penting dalam pembentukan jerebu,” katanya sambil merujuk kepada jerebu teruk pada 2019 yang disebabkan terutamanya oleh kebakaran hutan di Indonesia.

“Pemantauan kualiti udara yang kerap dan mengurangkan sumber pencemaran adalah penting untuk mencegah kejadian jerebu yang teruk.”

Pakar strategi kempen serantau Greenpeace Asia Tenggara Heng Kiah Chun berkata jerebu tidak lagi terhad kepada Malaysia dan Indonesia sahaja tetapi turut melibatkan negara Asia Tenggara yang lain.

“Sebagai contoh, jerebu rentas sempadan baru-baru ini secara langsung berkaitan dengan pertumbuhan aktiviti monokultur dan pertanian di Thailand dan negara jiran lain. Pembukaan tanah untuk ladang menyebabkan tanah gambut menjadi kering dan terdedah kepada kebakaran.

“Apabila penebangan hutan dan saliran berlaku, paras air diturunkan, menghalang pengambilan karbon selanjutnya. Apabila terdedah kepada udara, gambut mula mereput, membebaskan karbon dioksida dan menyebabkan penurunan tanah.

“Dengan tanah gambut yang kering membawa risiko kebakaran hutan dan penciptaan jerebu. Dan, dengan kembalinya cuaca panas dan kering akibat El Nino, keadaan jerebu di Malaysia dijangka bertambah buruk,” katanya.

Heng, yang juga jurucakap Greenpeace bagi projek jerebu rentas sempadan, berkata jerebu boleh dicegah dengan mengambil langkah yang betul untuk memantau dan mencegah kebakaran tanah gambut.

Beliau berkata adalah penting untuk menghentikan pemusnahan tanah gambut dan komited kepada dasar ‘Tanpa Penebangan Hutan, Tanpa Gambut, Tanpa Eksploitasi’ (NDPE). Komitmen terhadap NDPE biasanya dilihat merujuk kepada pengeluaran komoditi pertanian yang digunakan oleh syarikat hiliran, peniaga, kilang dan penanam. Ia adalah yang paling biasa berkaitan dengan pengeluaran minyak sawit.

Pada 7 Mei, Jabatan Alam Sekitar berkata dalam satu kenyataan bahawa mereka telah menyediakan beberapa langkah untuk menangani kejadian pembakaran terbuka yang boleh menjejaskan kualiti udara. Ia berkata semasa cuaca kering, terdapat kebimbangan mengenai peningkatan dalam kejadian pembakaran terbuka, terutamanya melibatkan kawasan tanah gambut dan tapak pelupusan sisa.

Heng berkata walaupun dasar NDPE menggalakkan amalan terbaik di tanah sedia ada, tidak semua syarikat komited kepadanya.

“Peniaga dan pengeluar minyak sawit utama telah menerima pakai dasar NDPE. Syarikat lain yang tidak berbuat demikian mesti menghentikan pembersihan tanah gambut dan mula memulihkan tanah gambut. Rantaian permintaan-bekalan daripada pembekal dan peniaga mesti mengambil langkah untuk memastikan pematuhan kepada dasar (NDPE) ,” dia menambah.

Untuk menangani isu jerebu rentas sempadan, negara anggota Asean menandatangani Perjanjian Asean mengenai Pencemaran Jerebu Rentas Sempadan (AATHP) pada 10 Jun 2002, di Kuala Lumpur berikutan kebakaran tanah dan hutan yang teruk pada 1997-1998.

Perjanjian itu bertujuan untuk mencegah, memantau dan mengurangkan kebakaran tanah dan hutan serta mengawal pencemaran jerebu rentas sempadan melalui usaha bersepadu negara dan kerjasama serantau dan antarabangsa.

Menteri Sumber Asli, Alam Sekitar dan Perubahan Iklim Nik Nazmi Nik Ahmad berkata baru-baru ini beliau akan mengetuai delegasi Malaysia ke Mesyuarat Menteri-Menteri Alam Sekitar ASEAN, mesyuarat Jawatankuasa Pemandu Menteri (MSC) Sub-Rantau ke-24 dan mesyuarat Kumpulan Kerja Teknikal mengenai jerebu rentas sempadan pada 7 dan 9 Jun di Singapura.

“Mesyuarat itu akan membincangkan persiapan dalam kalangan negara MSC dalam menghadapi cuaca kering dan panas serta kemungkinan fenomena El Nino,” katanya dalam satu kenyataan.

Profesor madya politik alam sekitar di Jabatan Kajian Antarabangsa dan Strategik di Universiti Malaya Dr Helena Varkkey berkata semua negara anggota Asean, termasuk Filipina yang tidak terjejas teruk akibat jerebu, telah bersetuju dengan AATHP dan telah berkoordinasi dengan baik untuk menangani masalah tersebut. isu serantau.

“Perjanjian (AATHP) itu sendiri agak ketara kerana ia merupakan satu-satunya instrumen perundangan alam sekitar Asean yang mengiktiraf jerebu sebagai isu rentas sempadan dan menggunakan prosedur operasi standard untuk pemantauan, penilaian dan tindak balas kecemasan bersama serta untuk pembangunan pelan hala tuju jerebu, ” dia berkata.

Beliau berkata walaupun AATHP mengikat secara sah adalah aspek positif, terdapat batasan dari segi mekanisme penguatkuasaan untuk memastikan negara komited kepada janji mereka.

Helena juga berkata Malaysia perlu mempunyai undang-undang jerebu merentasi sempadan sendiri sama seperti Singapura.

“Singapura mempunyai undang-undang sendiri yang mewujudkan liabiliti luar wilayah bagi entiti yang terlibat dalam pembakaran di luar negara yang menyebabkan asap rentas sempadan atau pencemaran jerebu di negara mereka.

“Kita harus belajar daripada amalan Singapura. Beberapa perkara yang kita cuba cadangkan ialah Akta Jerebu Rentas Sempadan Malaysia meliputi syarikat Malaysia dengan mewujudkan rangka kerja atau menginstitusikan sistem ‘semak dan imbang’ untuk memastikan mereka bukan sahaja bertindak dengan baik dalam Malaysia tetapi juga di luar negara supaya tidak menyumbang kepada jerebu,” katanya.

Akta Pencemaran Jerebu Merentasi Sempadan Singapura mula berkuat kuasa pada 25 Sept 2014. Ia bertujuan untuk menghalang firma atau entiti di luar negara daripada menjalankan aktiviti yang menyumbang kepada jerebu rentas sempadan.

Pada 2019, kerajaan Malaysia telah merangka undang-undang yang sama dan mahu ia dibentangkan di Parlimen tetapi ia dibatalkan selepas pertukaran kerajaan.

Sementara itu, Mohd Shahrul berkata bagi menangani masalah jerebu secara serius, bukan sahaja penguatkuasaan undang-undang dan peraturan alam sekitar perlu dipertingkatkan tetapi usaha juga perlu dilakukan untuk meningkatkan kesedaran masyarakat terhadap pencemaran udara.

Beliau berkata untuk melibatkan dan memperkasakan masyarakat untuk mengambil tindakan dalam mengurangkan pencemaran udara,

rangkaian penderia kualiti udara boleh digunakan untuk melengkapkan sistem pemantauan kualiti udara tradisional dan menyediakan maklumat yang lebih komprehensif dan setempat tentang tahap pencemaran udara.

“Penderia ini biasanya kecil, mudah alih dan mudah dipasang, menjadikannya sesuai untuk digunakan di kawasan yang mempunyai infrastruktur pemantauan kualiti udara terhad.

“Walau bagaimanapun, adalah penting untuk ambil perhatian bahawa walaupun penderia kualiti udara kos rendah menawarkan cara yang mudah dan boleh diakses untuk memantau kualiti udara, mereka mungkin tidak mempunyai tahap ketepatan yang sama seperti stesen pemantauan gred profesional. Oleh itu, adalah penting untuk mentafsir data daripada penderia ini dengan berhati-hati dan menganggapnya sebagai ukuran indikatif dan bukannya ukuran muktamad.

“Dengan menyediakan akses kepada data kualiti udara masa nyata, penderia ini boleh membantu meningkatkan kesedaran tentang kesan pencemaran udara terhadap kesihatan awam dan alam sekitar dan mendorong individu dan komuniti untuk mengambil langkah mengurangkan pendedahan mereka kepada pencemaran udara dan menyumbang kepada peningkatan udara. berkualiti,” katanya.

Beliau berkata dengan menggunakan rangkaian penderia kualiti udara, adalah mungkin untuk mendapatkan data masa nyata mengenai kepekatan pencemar di udara, berdasarkan nasihat kesihatan awam boleh dikeluarkan dan tindak balas tepat pada masanya terhadap kejadian jerebu boleh dipermudahkan oleh pihak berkuasa.

“Penderia ini juga boleh memberikan maklumat yang lebih terperinci mengenai corak ruang dan temporal pencemaran udara, yang boleh digunakan untuk mengenal pasti titik panas pencemaran dan memaklumkan campur tangan yang disasarkan,” tambahnya. – BK