Tekanan haba membunuh ternakan | Bintang

KUALA LUMPUR: Pada pukul 7 pagi apabila pengurus Muhammad Zubir Mohamed, yang sedang bersiap untuk berlepas ke tempat fidlotnya di Bangi, Selangor, menerima berita tentang kematian seekor lagi lembu.

Sejak tiga bulan lalu, fidlot telah kehilangan 20 ekor lembu, kononnya disebabkan tekanan haba yang disebabkan oleh cuaca panas yang dialami Malaysia ketika ini.

Lembu-lembu itu akan memenuhi permintaan untuk Hari Raya Aidiladha pada hari Khamis.

Menurut Jabatan Meteorologi Malaysia, Malaysia dijangka mengalami fenomena El Nino yang membawa kepada cuaca lebih panas dan kering sehingga September tahun ini.

“Cuaca panas sekarang memberi kesan kepada penternak. Di fidlot kami, kami kehilangan 20 ekor lembu sejak tiga bulan lalu.

“Setiap daripadanya dianggarkan seberat 180kg hingga 250kg, dianggarkan kira-kira RM4,300 setiap satu. Saya kerugian hampir RM100,000,” kata Muhammad Zubir, 42, kepada BK ketika ditemui di lot fidlot seluas 0.8 hektar yang diuruskannya sejak 2004.

Suhu yang tinggi juga telah menjejaskan pertumbuhan ternakan lain di tempat fidlotnya, menyebabkan mereka tidak mencapai berat yang diingini dan tidak dijual seperti yang dijadualkan.

Kos operasinya meningkat selepas dia terpaksa melanjutkan tempoh pertumbuhan lembunya sehingga mereka mencapai berat minimum 180kg seekor.

Katanya, dia terpaksa menukar rutin hariannya di fidlot tiga bulan lalu untuk menyesuaikan diri dengan suhu yang lebih tinggi.

Sebelum ini, dia akan memandikan ternakannya sekali sehari pada waktu pagi tetapi kini dia memandikannya dua kali sehari.

Air minuman mereka juga telah meningkat sebanyak 40 hingga 45 liter sehari; mereka kini minum dua kali ganda jumlah yang biasa mereka minum sebelum musim panas bermula.

“Dalam cuaca panas, haiwan itu kelihatan gelisah dan tidak tentu arah menyebabkan mereka tertekan dan dehidrasi.

“Apabila kami melihat mereka dalam keadaan ini, kami akan memandikan mereka dua kali sehari dan memastikan kandang mereka sentiasa bersih, kerana kotoran akan mendedahkan mereka kepada pelbagai penyakit,” katanya sambil menambah bahawa baka import seperti Lembu Limousin memerlukan penjagaan yang lebih.

“Untuk baka sebegitu, kita perlu memasang jaring taman untuk mengurangkan kejadian tekanan haba.”

Mengulas mengenai kesan cuaca panas terhadap ternakan, Dr Norhidayah Mohd Taufek, yang merupakan pensyarah kanan Institut Sains Biologi, Fakulti Sains, Universiti Malaya (UM) berkata tekanan haba boleh membahayakan haiwan malah boleh menyebabkan kematian.

Beliau berkata lembu, yang biasanya berwarna lebih gelap dan mempunyai saiz badan lebih besar dan kulit tebal, lebih terdedah kepada kesan pemanasan global yang boleh menyebabkan pengurangan saiz badan, berat dan lapisan lemak.

Mohd Shahmi Hakimi Mazlishah, pegawai penyelidik di Pusat Penyelidikan Bioteknologi Glami Lemi UM, berkata tekanan haba boleh dikesan pada haiwan melalui pernafasan yang cepat, suhu rektum yang tinggi dan tingkah laku resah.

Keadaan ini, katanya, boleh dikaitkan dengan peningkatan radikal bebas dalam ternakan yang boleh menyebabkan kerosakan pada organ penting mereka seperti hati, buah pinggang dan paru-paru.

Sementara itu, Jabatan Perkhidmatan Veterinar (DVS) dalam jawapan e-mel kepada BK berkata tahap keselamatan makanan Malaysia masih stabil kerana industri ternakan tempatan tidak mengalami sebarang penurunan dalam pengeluaran daging akibat perubahan iklim global atau suhu melampau di Malaysia.

Jabatan itu juga menyatakan bahawa tiada peningkatan ketara dalam import daging dan daging yang dibekalkan oleh industri ternakan tempatan “masih terkawal”.

DVS berkata ini kerana pemain industri ternakan yang berada di bawah bidang kuasanya telah diberi latihan untuk menyesuaikan diri dengan cuaca panas dengan menternak baka yang tahan terhadap perubahan suhu, menternak haiwan dalam kandang terlindung, dan menyediakan air minuman yang mencukupi untuk mencegah berlakunya tekanan haba.