KOTA KINABALU: Tidak perlu merangka formula baharu bagi pemberian hak hasil khas 40% Sabah yang dijangka diselesaikan dalam tempoh 12 bulan, kata Datuk Seri Dr Jeffrey Kitingan.
Timbalan Ketua Menteri berkata resolusi kepada geran khas 40% yang telah lama wujud kepada Sabah dijangka dapat dicapai dalam tahun akan datang, dan sudah ada mekanisme sedia ada dalam perlembagaan Persekutuan untuk menyelesaikannya.
“Perlembagaan Persekutuan sudah menyediakan mekanisme yang jelas untuk ini, seperti yang dinyatakan dalam Perkara 112D, 112C, dan 112C(6), bersama dengan Para 24 Laporan IGC,” katanya dalam satu kenyataan, Isnin (24 Julai).
“Maklumat atau data yang diperlukan untuk pengiraan ini boleh dan perlu disediakan oleh agensi Persekutuan seperti Kementerian Kewangan dan Lembaga Hasil Dalam Negeri Malaysia (LHDN).
“Rangka kerja itu ada – apa yang kita perlukan sekarang ialah data yang sesuai,” kata Kitingan.
Beliau juga mencadangkan Sarawak mengamalkan formula yang sama seperti Sabah kerana keseragaman bukan sahaja akan membawa konsistensi tetapi juga mempercepatkan proses penyelesaian dan mengelakkan kelewatan selanjutnya.
Mengenai geran yang dijangka diselesaikan tidak lama lagi, beliau berkata keputusan itu dibuat oleh Jawatankuasa Teknikal Perjanjian Malaysia 1963 (MA63), yang dipengerusikan oleh Timbalan Perdana Menteri Datuk Seri Fadillah Yusof, yang bersetuju menerima pakai resolusi ini.
Kitingan menekankan bahawa menyelesaikan isu ini, yang belum selesai sejak 58 tahun lalu, adalah penting untuk memastikan Sabah menerima hak pendapatan yang sah.
Mewakili kerajaan Sabah dalam jawatankuasa MA63, beliau menegaskan bahawa Kerajaan Persekutuan, di bawah kepimpinan Perdana Menteri Datuk Seri Anwar Ibrahim, telah berjanji untuk menunaikan hak perlembagaan yang tertunggak.
“Rakyat Sabah telah menunggu lebih setengah abad untuk saat ini, dan menjadi tanggungjawab kita untuk memastikan penantian itu tidak berpanjangan lagi,” katanya.
Kitingan mengiktiraf dan menghargai peruntukan geran khas sementara berjumlah RM300 juta daripada Putrajaya, tetapi dengan pantas menggariskan bahawa ini hanya boleh menjadi penyelesaian sementara.
“Peruntukan sementara itu, walaupun besar, hanyalah sebahagian daripada apa yang sepatutnya diberikan kepada Sabah.
“RM300 juta sememangnya satu langkah positif, tetapi matlamat utama kami ialah merealisasikan 40% terbitan hasil bersih,” katanya.
Beliau menjelaskan bahawa penerimaan geran RM300 juta daripada kerajaan persekutuan tidak boleh disalah anggap sebagai Sabah melepaskan haknya ke atas hasil bersih 40%.
Sebaliknya, Kitingan menegaskan, ia adalah langkah berhenti sementara isu pusat terus diteruskan.
“Kerajaan Gabungan Rakyat Sabah (GRS) kekal komited untuk menjaga hak dan kepentingan Sabah.
“Tuduhan pembangkang bahawa GRS telah menyebabkan Sabah kehilangan haknya kepada 40% adalah tidak berasas dan serangan berterusan terhadap pentadbiran kita.
“Kami menyeru semua pihak khususnya kerajaan persekutuan untuk memberi kerjasama dan memastikan perkara ini diselesaikan dalam tempoh masa yang ditetapkan,” katanya.
Kitingan berkata adalah demi kepentingan terbaik rakyat Sabah bahawa Sabah memperoleh bahagian hasil yang sah, melindungi autonomi negeri, dan terus membangunkan ekonomi untuk kesejahteraan rakyatnya.
Baru-baru ini, pejuang hak asasi Sabah Datuk James Ligunjang telah menggesa negeri itu mula bermain dengan buku itu mengenai haknya 40%.
Beliau berkata, isu kelayakan 40% Sabah adalah rungutan lama yang tidak dapat diselesaikan sejak 60 tahun lalu sejak negeri itu menyertai pembentukan Malaysia pada 1963.
Dalam menyertai pembentukan persekutuan Malaysia, Sabah dijanjikan 40% kelayakan daripada kerajaan persekutuan, katanya.
“Bagaimanapun, janji ini tidak pernah ditunaikan sepenuhnya, dan kini sudah tiba masanya untuk menangani perkara ini dan memastikan kelayakan diberikan tanpa sebarang kompromi,” kata Ligunjang.
Beliau berkata beberapa akibat daripada janji yang tidak ditunaikan ini ialah pembangunan infrastruktur yang tidak mencukupi, sistem pendidikan dan penjagaan kesihatan yang tidak mencukupi, dan kekurangan peluang ekonomi untuk rakyat Sabah.
Potensi negeri ini tidak dapat direalisasikan sepenuhnya kerana kekurangan peruntukan sumber yang saksama dan ini telah mengakibatkan jurang perbezaan antara Sabah dan negeri-negeri yang lebih maju dalam Malaysia, katanya.