Berkembang maju bersama: Cara media sosial membantu komuniti memupuk hubungan

Dalam era di mana komunikasi digital telah menjadi dominan, adalah menarik untuk memerhatikan cara media sosial telah mengubah cara kita berhubung dan belajar daripada satu sama lain.

Komuniti yang tidak terkira banyaknya kini tersebar di dunia dalam talian, tertumpu pada pelbagai topik mengenai segala-galanya daripada alat tulis hingga projek buat sendiri.

Contohnya, Bert Tan, pengasas Kelab Warisan dan Sejarah Malaysia (MHHC), di rangkaian sosial Facebook.

Bert menjelaskan bahawa motivasinya di sebalik penciptaan kumpulan itu adalah mahu “mempelajari tentang sejarah dan warisan budaya kita yang kaya sebagai sebahagian daripada usaha untuk mengetahui lebih lanjut dan berkongsi apa yang kita ketahui, dan sebaliknya”.

“Dengan cara ini, ahli dapat mengetahui lebih lanjut tentang sejarah, budaya dan warisan negara,” kata Bert.

Tan percaya bahawa hujah boleh berfungsi sebagai peluang pembelajaran untuk ahli dalam komuniti dalam talian. — Bert Tan

Beliau menambah bahawa semua ini tidak mungkin berlaku tanpa penciptaan media sosial dan akses kepada Internet yang berpatutan.

Bert berpendapat bahawa ahli menyertai kumpulan itu kerana minat mereka terhadap budaya, warisan dan sejarah Malaysia, untuk membuat pendirian tentang kepercayaan mereka mengenai topik itu, dan atas keinginan yang tulus untuk berkongsi pengetahuan mereka.

MHHC, yang diasaskan pada 2012 dan mempunyai lebih daripada lima puluh ribu ahli, juga menganjurkan ceramah langsung secara tetap di mana ahlinya yang lebih senior dan berpengetahuan membincangkan bidang kepakaran mereka.

Facebook juga merupakan rumah kepada kumpulan Kaki Pembangun, yang digambarkan sebagai “komuniti yang berdedikasi untuk memupuk perkongsian pengetahuan dan kerjasama dalam ruang pembangunan teknologi” oleh penciptanya, Daren Tan.

“Ia menyediakan platform untuk peminat teknologi, profesional dan pembangun yang bercita-cita tinggi untuk terlibat dalam perbualan yang berwawasan, mencari peluang kerjaya dan bertukar-tukar pandangan dan pengalaman yang berharga.

Daren mengatakan bahawa kumpulan Kaki Pemaju memberi peluang kepada orang ramai untuk berhubung dengan rakan industri lebih jauh dalam kerjaya mereka. — DAREN TAN

“Pada mulanya, saya mencipta kumpulan itu kerana artikel yang saya kongsikan dalam rangkaian peribadi saya tidak berkaitan atau menarik kepada 80% rakan saya.

“Apabila orang mula mencari nilai dalam kandungan dan berkongsinya dengan rangkaian mereka sendiri, kumpulan itu beransur-ansur mula berkembang secara organik,” katanya.

Kumpulan Kaki Pemaju mempunyai lebih 30 ribu ahli, dengan Daren menambah bahawa ia mempunyai suara yang lantang dalam industri teknologi, menarik peserta terdiri daripada pelajar, profesional HR, eksekutif peringkat C daripada syarikat multinasional dan syarikat tersenarai, serta pengasas permulaan.

Pengetahuan teknikal, bersama-sama dengan perbincangan dan advokasi untuk gaji telus dalam industri teknologi, juga merupakan topik perbincangan biasa.

Daren berkata kumpulan itu memberi peluang kepada ahli untuk berhubung dengan rakan industri yang lebih jauh dalam kerjaya mereka.

“Ahli tertarik dengan kumpulan itu kerana mereka mendapati nilai dalam kandungan dan perbincangan yang dikongsi di dalamnya.

“Kumpulan itu menyediakan platform untuk pengetahuan tulen yang selalunya tidak mudah diakses di tempat lain, kerana ia berpunca daripada pengalaman dan kepakaran sebenar.

“Menyertai kumpulan itu menawarkan peluang untuk berhubung dengan rakan sebaya dan individu yang lebih jauh dalam kerjaya mereka, menjangkau lingkungan lima hingga 20 tahun.

“Aspek rangkaian ini membolehkan bimbingan dan bimbingan yang berharga,” katanya, sambil menambah bahawa kumpulan itu memupuk persekitaran di mana ahli boleh membantu satu sama lain berkembang dengan semangat kemasyarakatan yang kuat.

Komuniti bukan satu-satunya yang mendapat perbatuan daripada media sosial, kerana ada yang menjadikannya sebahagian daripada kerjaya mereka.

Komuniti bukan satu-satunya yang mendapat perbatuan daripada media sosial, kerana ada yang menjadikannya sebahagian daripada kerjaya mereka. — Imej oleh jannoon028 di Freepik

Seorang seperti itu adalah artis bebas yang hanya mahu dikenali sebagai Benjamin.

“Media sosial secara literal menjadi tulang belakang untuk mengekalkan kerjaya saya sebagai pekerja bebas.

“Pada platform seperti LinkedIn, yang lebih berorientasikan kerja daripada hiburan, pastinya terdapat ciri yang membolehkan seseorang itu ditemui dan dikenali dengan lebih mudah.

“Kebolehtemuan melalui ciri seperti menyiarkan semula, menandai nama dan bekerjasama dengan pengguna lain dengan ketara meningkatkan jangkauan dan penglibatan dengan khalayak yang lebih besar.

“Lebih mudah untuk menjalin hubungan dengan perekrut yang sentiasa mencari pembantu tambahan dalam dunia kreatif,” katanya.

Tetapi sementara media sosial telah menyediakan platform untuk mereka yang berfikiran sama untuk berhubung dan berinteraksi antara satu sama lain, itu bukan semua cahaya matahari dan pelangi, kerana ia datang dengan set perangkapnya sendiri.

Kemudi sosial

Bagi Bert MHHC, insiden di mana ahli membuat kenyataan perkauman atau membuli orang lain adalah perkara yang perlu dihadapi oleh pentadbir kumpulan itu.

“Biasanya, saya memberi mereka peluang beberapa kali pertama, dan jika mereka terus mendesak atau membuat kenyataan perkauman dan melampaui batas, saya tendang sahaja mereka.

“Seterusnya, kami melibatkan peserta dalam perbincangan yang ingin meneruskan agenda mereka sendiri, atau mungkin untuk mengemudi naratif sejarah.

“Kami mendapat beberapa spam atau orang yang datang untuk mencuba dan menjual barangan juga, kami hanya memadam dan menendang mereka keluar daripada kumpulan juga,” katanya.

Walaupun moderator mengekalkan kesepaduan komuniti, terpulang kepada individu untuk memastikan keselamatan dalam taliannya sendiri, kerana media sosial penuh dengan penipuan. — Imej oleh creativeart di Freepik

Walau bagaimanapun, beliau mengambil pendekatan yang lebih santai apabila ia melibatkan penyederhanaan konflik dalam kumpulan MHHC.

“Kebanyakan mereka sudah dewasa, saya tidak percaya menjaga anak atau mengajar orang lain cara berkelakuan.

“Mereka dijangka berkelakuan, dan hujah adalah baik, ia mewujudkan perbincangan dinamik kerana orang ramai perlu berkongsi fakta, rujukan dan sumber yang menyokong hujah mereka, dan kami mendapat manfaat daripada perkongsian itu.

“Kadang-kadang saya menambah minyak ke dalam api supaya mereka yang berhujah akan mendapatkan bukti yang lebih baik untuk hujah mereka.

“Orang ramai cenderung mencari lebih banyak fakta untuk meningkatkan ego mereka, yang seterusnya lebih baik untuk kumpulan kerana kita akan mengenali lebih lanjut.

“Pada penghujung hari, anda datang ke kumpulan ini dan seronok belajar, itulah tujuan utamanya,” katanya.

Spam dan siaran palsu menjadi kebimbangan ramai pengguna media sosial.

“Nasib baik bagi saya, saya tidak mengalami perkara ini secara peribadi di platform media sosial yang saya gunakan untuk mencari kerja profesional, tetapi penipuan adalah sesuatu yang saya bimbang apabila mencari pekerjaan baharu.

“Ada kalanya pencari kerja mungkin menerima ‘peluang’ daripada perekrut yang mungkin palsu atau hanya spam lama.

Komuniti yang tidak terkira banyaknya kini tersebar di dunia dalam talian, tertumpu pada pelbagai topik mengenai segala-galanya daripada alat tulis hingga projek buat sendiri. — Foto oleh dole777 di Unsplash

“Kebanyakan masa, sebelum terlibat dengan majikan yang mungkin atau menerima pekerjaan, saya memeriksa mereka dengan menyemak profil mereka dan memastikan mereka sah,” kata Benjamin.

Sementara itu, Daren dari kumpulan Kaki Pemaju mempunyai halangan tersendiri untuk diatasi dalam memastikan kumpulan itu mengekalkan pengalaman komuniti yang positif.

“Cabaran utama termasuk menangani kehadiran akaun troll dan spam serta serangan peribadi yang boleh mengganggu perbincangan dalam kalangan ahli komuniti.

“Kami mengutamakan penyederhanaan berterusan untuk mewujudkan ruang yang selamat dan dihormati di mana ahli komuniti kami boleh terlibat tanpa rasa takut terhadap gangguan atau tingkah laku yang tidak wajar.

“Mencapai keseimbangan yang betul antara mempromosikan kebebasan bersuara dan mencegah kelakuan berbahaya kekal sebagai cabaran berterusan yang memerlukan pengurusan dan campur tangan yang teliti,” katanya.

Kaki Pemaju juga menangani isu yang sama seperti MHHC, dengan mengharamkan individu bermasalah tinggi dalam senarai keutamaannya.

“Salah satu cabaran utama yang kami hadapi ialah berhadapan dengan individu yang terlibat dalam tingkah laku seperti menghasut perkauman, menyebarkan kebencian, atau melancarkan serangan peribadi terhadap ahli lain.

“Dalam keadaan sedemikian, kami mengambil langkah tegas dengan melaksanakan larangan dan dengan pantas menyingkirkan individu ini untuk menegakkan nilai hormat dan keterangkuman dalam komuniti kami.

Bergantung pada masa yang diluangkan di media sosial, adalah penting untuk melakukan audit dari semasa ke semasa tentang jumlah maklumat yang anda tinggalkan dalam talian, kerana seseorang di suatu tempat akan menginginkan data anda. — Imej oleh rawpixel.com di Freepik

“Perlu diingat bahawa apabila bercakap mengenai catatan yang mengkritik saya sebagai pentadbir, saya telah menggunakan pendekatan yang berbeza. Daripada memadamkan siaran ini, saya telah memilih untuk meninggalkannya dalam kumpulan.

“Keputusan ini berpunca daripada komitmen terhadap ketelusan dan memupuk dialog terbuka dalam kumpulan.

“Dengan membenarkan siaran ini kekal kelihatan, ahli boleh menyaksikan maklum balas atau kebimbangan membina yang dikongsi oleh ahli komuniti,” kata Daren.

Mengamankan ruang

Walaupun moderator mengekalkan kesepaduan komuniti, terpulang kepada individu untuk memastikan keselamatan dalam taliannya sendiri, kerana media sosial penuh dengan penipuan.

Menurut pengurus negara Malaysia firma keselamatan siber Palo Alto Network, Lim Suk Hua, mengurus jejak digital anda adalah penting di media sosial.

Lim berkata bahawa mengurus jejak digital anda adalah penting untuk kekal selamat di media sosial. — Rangkaian Palo Alto

“Ia adalah realiti yang pahit apabila kami berkongsi kehidupan kami dalam talian tanpa sempadan, kami secara tidak sengaja mencipta peluang untuk mereka yang mempunyai niat jahat untuk mengambil kesempatan.

“Walaupun sedikit perkongsian maklumat yang berlebihan boleh membawa orang lain ke jejak jejak digital anda, membimbing mereka lebih dekat dengan peti besi privasi anda,” katanya sambil menasihati pengguna mengikut satu set amalan terbaik untuk kekal selamat dalam talian.

Ini termasuk bersikap konservatif tentang butiran peribadi yang anda siarkan pada platform.

“Berkongsi butiran peribadi seperti nama penuh, tarikh lahir, alamat rumah atau nombor telefon anda boleh menyebabkan anda menghadapi risiko kecurian identiti, penipuan atau mengintai.

“Oleh itu, adalah penting untuk mengambil kira maklumat peribadi yang anda kongsikan dalam talian dan untuk mempertimbangkan kemungkinan akibat perkongsian maklumat tersebut,” kata Lim.

Dia juga mengesyorkan memadamkan akaun lama yang tidak digunakan atau meminta pengalihan keluar maklumat peribadi daripada platform untuk memastikan kehadiran dalam talian anda terkawal.

Lim seterusnya menyentuh tentang menguruskan sejauh mana syarikat teknologi mampu menjejaki pengguna.

“Laman web (termasuk platform media sosial) mengumpulkan data tentang aktiviti dalam talian anda melalui penjejak dan kuki pihak ketiga, yang kemudiannya boleh digunakan untuk membuat profil anda dan menyampaikan iklan yang berkaitan.

“Penyekat iklan dan alat tambah privasi boleh mengurangkan jumlah maklumat yang dikumpul tentang anda dalam talian.

“Banyak tapak web mempunyai pilihan kuki boleh laras, membolehkan anda mendayakan atau melumpuhkan jenis kuki tertentu.

“Ia juga penting untuk mengosongkan kuki penyemak imbas anda dengan kerap, sekali gus memadamkan maklumat yang direkodkan tentang aktiviti dalam talian anda,” jelasnya.

Kecurian data

Data peribadi anda juga boleh berakhir di tangan pihak ketiga yang tidak bertanggungjawab.

Pada 2018, diketahui umum bahawa data 87 juta pengguna Facebook dikumpul tanpa kebenaran oleh penyelidik dan dijual kepada firma pengiklanan dan pemprofilan Cambridge Analytica.

Syarikat itu mengeksploitasi data untuk penyasaran politik dan kempen pengiklanan semasa pilihan raya di 68 negara.

Akhir tahun lalu, penggodam mencuri data lebih setengah bilion pengguna Facebook, termasuk maklumat peribadi 11.6 juta rakyat Malaysia.

Syarikat induk Facebook, Meta, memilih untuk tidak membisu mengenai isu itu, yang hanya terbongkar apabila data itu dijual secara terbuka. Meta didenda AS$277 juta (RM1.24 bilion) atas kejadian itu.

Data peribadi yang dicuri boleh disalahgunakan oleh penggodam untuk jenayah siber, termasuk serangan pancingan data dan penyamaran.

Secara keseluruhannya, bergantung pada masa yang diluangkan di media sosial, adalah penting untuk melakukan audit dari semasa ke semasa tentang jumlah maklumat yang anda tinggalkan dalam talian, kerana seseorang di suatu tempat akan menginginkan data anda.