Gangguan rantaian bekalan selepas beberapa kali penutupan Covid-19, dasar sifar-Covid-19 China, dan perang pencerobohan Rusia terhadap Ukraine telah menyebabkan cabaran yang belum pernah berlaku sebelum ini dan menghalang usaha pemulihan ekonomi Malaysia, yang juga telah terjejas dengan ketara oleh kegawatan ini.
Dengan permintaan yang kukuh dan cabaran rantaian bekalan, pasaran buruh yang ketat, dan kenaikan harga komoditi, ini telah menyebabkan banyak bank pusat terus menaikkan kadar faedah untuk menguruskan tekanan inflasi.
Pada Januari tahun ini, Bank Negara telah memutuskan untuk mengekalkan kadar dasar semalaman (OPR) pada 2.75% daripada semakan sebelumnya untuk mengurangkan kesan ke atas pelaburan, kerana perniagaan perlu mempertimbangkan semula rancangan pengembangan mereka sambil mengambil kira kadar faedah dan pembayaran balik yang lebih tinggi rancangan sekiranya terdapat sebarang peningkatan lanjut OPR.
Pertumbuhan pelaburan yang lebih perlahan juga akan memberi kesan ke atas perniagaan dan pasaran pekerjaan.
Kadar inflasi yang meningkat
Dalam usaha untuk pulih, Malaysia bergantung kepada pelaburan baharu untuk menjana lebih banyak peluang pekerjaan bagi mengekang kadar pengangguran yang meningkat sejak 2019 menurut Bank Dunia.
Kadar inflasi yang meningkat di Malaysia telah semakin melambatkan pertumbuhan ekonomi tahun ini berbanding 2022 di mana ia diramalkan hanya berkembang sebanyak 4.5%.
Sehingga Disember 2022, Jabatan Perangkaan merekodkan kadar inflasi tahunan negara pada 3.3% yang meningkat sebanyak 0.8% daripada tahun sebelumnya pada 2021.
Tambahan pula, pengumuman Bajet 2023 baru-baru ini mengunjurkan kadar inflasi negara kita tahun ini berada dalam julat antara 2.8% dan 3.8%.
Melepasi kadar inflasi purata negara sebanyak 2% dalam tempoh 12 tahun yang lalu (2011-2022), kita telah menyaksikan kenaikan harga barang dan perkhidmatan, contohnya, perkhidmatan utiliti, makanan dan minuman, pengangkutan, dan peralatan isi rumah.
Kenaikan harga ini boleh diterjemahkan dalam indeks harga pengguna (CPI), yang hanya menurun sebanyak 0.1% daripada 3.8% pada Disember 2022 kepada 3.7% pada Januari 2023 disebabkan kenaikan kadar inflasi yang lebih perlahan bagi sesetengah barangan dan perkhidmatan.
Isu inflasi ini telah memberikan impak yang penting kepada kos sara hidup, terutamanya bagi komuniti B40 dan M40 di mana gaji minimum telah menjadi topik yang banyak dibincangkan oleh golongan profesional.
Menurut Jabatan Perangkaan, pasca wabak, 20% daripada isi rumah M40 telah jatuh ke dalam kumpulan B40, manakala kadar inflasi bagi kumpulan berpendapatan di bawah RM3,000 pada 2021 telah meningkat sebanyak 2.2% daripada 2020.
Sebagai salah satu inisiatif di bawah Bajet 2023, kerajaan telah mencadangkan untuk mengurangkan cukai peribadi bagi mengurangkan beban kumpulan M40 dan ini dijangka memanfaatkan sekitar 2.4 juta pembayar cukai.
Tidak dinafikan, wabak itu telah mencetuskan kekecohan kepada kerajaan di seluruh dunia, termasuk Malaysia, untuk menguruskan isu tadbir urus – subjek kontroversi yang diketengahkan setiap hari oleh media arus perdana.
Menurut Bank Dunia, penarafan Malaysia untuk kawalan rasuah turun daripada 62.5 pada 2020 kepada 61.1 pada 2021 manakala penarafan keberkesanan kerajaan kita turun daripada 82.7 pada 2020 kepada 81.3 pada 2021.
Memandangkan Malaysia amat bergantung kepada pelaburan langsung asing untuk meningkatkan ekonominya, terdapat kebimbangan mengenai kekurangan keyakinan pelabur asing terhadap tadbir urus negara, terutamanya dalam ruang sektor awam.
Ini mungkin menghalang mereka daripada mengembangkan perniagaan baharu mereka di sini, seterusnya melengahkan pemulihan ekonomi kita.
Dalam situasi ekonomi yang sukar, tadbir urus yang betul dan berkesan adalah penting untuk memacu ekonomi Malaysia sambil mengurangkan kesan kemelesetan ekonomi dan inflasi monetari.
Bagi projek kerajaan, penekanan harus diberikan kepada konsep nilai untuk wang.
Membendung nepotisme, kronisme
Dalam ucapannya pada 29 November 2022, Datuk Seri Anwar Ibrahim berkongsi langkah ke hadapan, perolehan projek kerajaan akan dilakukan secara tender terbuka manakala perolehan melalui rundingan terus akan dikurangkan.
Ini membolehkan kerajaan mendapat nilai terbaik untuk perolehan projek dan keupayaan untuk membendung nepotisme dan kronisme.
Selain itu, sebagai sebahagian daripada Bajet 2023, kerajaan merancang untuk menguruskan perbelanjaannya dengan cekap yang dijangka meningkatkan defisit fiskalnya daripada tolak 5.6% kepada tolak 5% pada 2022.
Dalam fasa endemik semasa, pelaburan langsung domestik dan asing adalah beberapa elemen utama dalam meningkatkan ekonomi kita.
Diunjurkan bahawa tumpuan dalam bidang ini akan mewujudkan peluang pekerjaan yang lebih baik, secara tidak langsung membantu mereka yang kehilangan pekerjaan semasa pandemik.
Menurut Lembaga Pembangunan Pelaburan Malaysia, kerajaan telah melakukan usaha berterusan dalam mewujudkan ekosistem perniagaan yang kondusif di dalam negara.
Hasilnya, pada 2022, Malaysia telah merekodkan pelaburan yang diluluskan bernilai RM264.6bil dalam sektor pembuatan, perkhidmatan dan utama.
Melalui realisasi pelaburan baharu ini, dianggarkan 140,370 peluang pekerjaan akan diwujudkan dalam pelbagai sektor.
Satu lagi pemacu utama pertumbuhan ekonomi Malaysia ialah pertanian, membentuk 10% daripada keluaran dalam negara kasar tahunan Malaysia.
Sektor ini menyaksikan pertumbuhan ketara dalam imbangan perdagangannya yang meningkat sebanyak 66% pada 2021 – membantu memacu ekonomi kita lebih jauh. Sektor ini memainkan peranan penting dalam kestabilan isu keselamatan makanan kita, terutamanya dalam industri subsektor agromakanan.
Pada masa seperti ini, pendekatan holistik melalui penilaian pasaran dan kajian industri adalah penting untuk memahami kesan sosioekonomi keadaan ekonomi.
Adalah penting bagi kita untuk mengkaji semula dasar dan rancangan strategik semasa untuk membangunkan pelan transformasi yang lebih padu, dalam sektor awam dan swasta, untuk mengenal pasti peluang baharu dan memastikan kecekapan dan kebolehsuaiannya.
Melalui usaha kolektif kedua-dua pemain awam dan swasta, Malaysia bersedia untuk meningkatkan imejnya dalam lensa pelabur.
Dengan aspirasi untuk menjadikan negara sebagai hab pelaburan terkemuka di rantau ini, usaha ini akhirnya akan meningkatkan taraf ekonomi dan sosioekonomi untuk semua rakyat Malaysia.
Nik Anira ialah peneraju infrastruktur dan ekonomi dan Syazwan Shatri ialah penasihat kewangan dan sekutu kanan Deloitte Malaysia. Pandangan yang diutarakan di sini adalah pandangan penulis sendiri.