BANGSA-BANGSA BERSATU (Reuters) – Setiausaha Agung Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu Antonio Guterres masih menunggu jawapan daripada Presiden Rusia Vladimir Putin mengenai cadangan untuk melanjutkan perjanjian membenarkan pengeksportan bijirin Ukraine yang selamat di Laut Hitam selepas Isnin, kata jurucakap PBB pada hari Jumaat.
Guterres menulis kepada Putin pada hari Selasa memintanya melanjutkan perjanjian Laut Hitam sebagai balasan untuk menghubungkan anak syarikat Bank Pertanian Rusia (Rosselkhozbank) kepada sistem pembayaran antarabangsa SWIFT, kata sumber kepada Reuters.
Kapal terakhir yang melakukan perjalanan di bawah perjanjian Laut Hitam sedang memuatkan kargonya di pelabuhan Odesa Ukraine. Rusia tidak bersetuju untuk mendaftarkan mana-mana kapal baharu sejak 27 Jun dan inisiatif itu akan tamat pada Isnin jika Moscow tidak bersetuju untuk melanjutkannya.
Rusia telah mengancam untuk berhenti daripada perjanjian itu – yang diuruskan oleh PBB dan Turki pada Julai 2022 – kerana Moscow telah menyatakan tuntutannya untuk menambah baik eksport bijirin dan bajanya sendiri belum dipenuhi. Ukraine dan Rusia adalah antara pengeksport bijirin utama dunia.
Lebih daripada 32 juta tan metrik jagung, gandum dan bijirin lain telah dieksport oleh Ukraine di bawah pengaturan itu. Rusia telah mengadu bahawa tidak cukup untuk mencapai negara-negara miskin, tetapi PBB telah berhujah bahawa ia telah menguntungkan negeri-negeri tersebut dengan membantu menurunkan harga makanan lebih daripada 20% di seluruh dunia.
“Perbincangan sedang dilakukan, mesej WhatsApp sedang dihantar, mesej isyarat dihantar dan ditukar. Kami juga sedang menunggu jawapan kepada surat itu,” kata jurucakap PBB Stephane Dujarric kepada pemberita ketika ditanya mengenai rundingan.
Rusia tidak membuat sebarang kenyataan mengenai lanjutan perjanjian bijirin Laut Hitam, kata Kremlin pada hari Jumaat selepas Presiden Turki Tayyip Erdogan sebelum ini menimbulkan kekeliruan apabila beliau berkata bahawa beliau bersetuju dengan Putin bahawa ia perlu dilanjutkan.
Menurut agensi berita TASS, Putin berkata pada hari Khamis dia tidak melihat surat daripada Guterres yang mencadangkan pelanjutan perjanjian itu, tetapi Rusia sedang berhubung dengan pegawai PBB.
Setiausaha Negara AS Antony Blinken pada hari Jumaat mendesak Rusia untuk melanjutkan dan mengembangkan perjanjian Laut Hitam, menuduh Rusia menggunakan perjanjian itu “sebagai senjata” dengan mengancam untuk menamatkannya.
“Jika Rusia tidak akan menamatkan perang pencerobohannya yang mengerikan terhadap Ukraine, sekurang-kurangnya ia boleh melanjutkan Inisiatif Bijian Laut Hitam supaya produk makanan ini dapat keluar ke dunia, mengekalkan harga turun, mengekalkan bekalan,” Blinken memberitahu sidang akhbar di Jakarta.
Untuk meyakinkan Rusia supaya bersetuju dengan perjanjian Laut Hitam, memorandum persefahaman tiga tahun telah dibuat pada Julai 2022 di mana pegawai PBB bersetuju membantu Rusia mendapatkan eksport makanan dan bajanya ke pasaran asing.
Walaupun eksport makanan dan baja Rusia tidak tertakluk kepada sekatan Barat yang dikenakan selepas pencerobohan Ukraine, Moscow berkata sekatan ke atas pembayaran, logistik dan insurans telah menjadi penghalang kepada penghantaran.
Permintaan utama oleh Rusia ialah penyambungan semula Rosselkhozbank kepada SWIFT. Ia telah diputuskan oleh EU pada Jun 2022 kerana pencerobohan Rusia ke atas Ukraine pada Februari 2022. EU sedang mempertimbangkan untuk menghubungkan anak syarikat Rosselkhozbank kepada SWIFT untuk membolehkan transaksi bijirin dan baja, sumber yang biasa dengan perbincangan berkata pada hari Rabu.
(Laporan oleh Michelle Nichols; Penyuntingan oleh Will Dunham)