Pemimpin parti Move Forward Thailand menghadapi halangan dalam laluan menuju kuasa

BANGKOK (Reuters) – Pita Limjaroenrat berdiri di belakang sebuah trak, melambai kepada ratusan penyokong yang bersorak dan menandatangani tandatangan, sehari selepas dia mengetuai parti Move Forwardnya mencapai kemenangan luar biasa dalam pilihan raya umum Thailand.

Di belakangnya terpampang potret gergasi Raja Maha Vajiralongkorn, ketua sebuah institusi yang dahulunya kelihatan tidak boleh disentuh yang Move Forward buat pertama kali dibawa ke dalam wacana awam dalam pilihan raya – pendirian yang kini mungkin merumitkan laluan Pita untuk menjadi perdana menteri.

Terdapat halangan lain, termasuk cita-cita parti pembangkang lain, Senat yang tidak dipilih yang dikuasai oleh konservatif, dan tuduhan melakukan salah laku terhadapnya, yang dikatakan penganalisis boleh menggagalkan Pita, walaupun Move Forward muncul sebagai parti tunggal terbesar di parlimen selepas undian Ahad.

Beberapa jam sebelum perarakan kemenangan Isnin, pemuda berusia 42 tahun itu berjalan keluar di hadapan akhbar di ibu pejabat parti dan mengisytiharkan: “Saya Pita Limjaroenrat, perdana menteri Thailand yang akan datang.”

Pita berkata beliau telah bercakap dengan lima parti dan mencadangkan pakatan dengan 309 kerusi di Dewan Rakyat yang mempunyai 500 anggota. Tetapi itu masih kurang daripada jumlah yang diperlukan untuk memastikan beliau dipilih sebagai perdana menteri, kerana Senat 250 anggota yang dilantik oleh bekas junta tentera juga mengundi untuk jawatan tertinggi.

Rakan gabungan utama Move Forward ialah parti Pheu Thai, disokong oleh keluarga jutawan Shinawatra yang – sehingga kini – pencabar utama penubuhan diraja konservatif yang disokong tentera yang memegang kuasa sejak sedekad lalu.

Pheu Thai, yang memenangi lima pilihan raya umum lalu tetapi ditolak daripada kuasa setiap kali, memperoleh 141 kerusi, menurut unjuran terkini, hanya 10 kurang daripada Move Forward.

“Ia tidak akan menjadi peralihan yang lancar,” kata Prajak Kongkirati, seorang saintis politik di Universiti Thammasat Bangkok.

“Terdapat banyak halangan yang perlu diatasi oleh Move Forward dan Pheu Thai.”

Di luar dasar ekonomi yang berbeza, kedua-duanya berbeza dalam pendekatan mereka terhadap monarki.

Dalam pembangkang, Move Forward adalah satu-satunya pihak yang meneliti bajet diraja, dianggarkan kira-kira 3.75 bilion baht ($111 juta). Pheu Thai mengelak daripada sebarang perbincangan sensitif seperti itu.

Move Forward telah berjanji untuk meneruskan rancangan untuk meminda undang-undang lese majeste yang ketat terhadap penghinaan monarki, yang dikatakan pengkritik telah digunakan untuk menyekat perbezaan pendapat.

Kedudukan sebegitu menyebabkan pihak lain tidak senang untuk bersekutu dengan Pita tetapi, setakat ini, pembangkang nampaknya terus bersatu.

“Move Forward tidak boleh mengambil apa-apa begitu sahaja,” kata Titipol Phakdeewanich, seorang profesor sains politik di Universiti Ubon Ratchathani. “Pita telah mengandaikan mereka boleh membentuk kerajaan dengan Pheu Thai.”

‘PERANGKAT BARU’

Dilahirkan dalam keluarga yang berpengaruh dari segi politik, Pita menghadiri sekolah menengah di New Zealand dan memegang ijazah siswazah dari universiti terkemuka AS termasuk Harvard.

Dia memotong giginya bekerja sebagai kakitangan kepada seorang menteri dalam pentadbiran yang diketuai oleh Perdana Menteri Thaksin Shinawatra ketika itu, yang mengasaskan penjelmaan asal Pheu Thai.

Politik sepenuh masa datang pada 2019, apabila Pita memasuki parlimen bersama 80 ahli Parti Masa Depan yang lain.

Diasaskan oleh Thanathorn Juangroongruangkit, jutawan alat ganti motor, Future Forward membangkitkan politik dengan tuntutannya untuk pembaharuan, termasuk menamatkan kerahan tenaga dan monopoli perniagaan.

Tetapi pada Februari 2020, mahkamah memerintahkan parti itu dibubarkan dan Thanathorn serta 15 eksekutif parti lain dilarang daripada politik selama sedekad kerana melanggar peraturan pilihan raya.

“Parti sudah dibubarkan tetapi masalah rakyat belum selesai,” kata Pita ketika itu.

Ahli parti yang tinggal kemudian membentuk Move Forward dengan Pita sebagai ketua.

Protes jalanan yang diketuai oleh pemuda meletus beberapa bulan kemudian, ketika beribu-ribu menggesa pembaharuan, termasuk perlembagaan baharu untuk menggantikan satu perlembagaan yang digubal semasa pemerintahan tentera, di tengah-tengah kritikan awam yang tidak pernah berlaku sebelum ini terhadap pengaruh monarki terhadap politik dan masyarakat.

Beberapa tuntutan tersebut ditunjukkan dalam platform Move Forward.

“Move Forward membawa permainan ke peringkat seterusnya dengan pembaharuan institusi,” kata Thitinan Pongsudhirak, yang mengajar sains politik di Universiti Chulalongkorn di Bangkok.

“Itulah medan pertempuran baru.”

‘HARGA TINGGI’

Seperti bekas pemimpin partinya, Pita juga berdepan risiko kehilangan kelayakan.

Beberapa hari sebelum pilihan raya, seorang ahli politik pro-establishment mengemukakan aduan yang mendakwa Pita memegang saham dalam sebuah syarikat media. Peraturan menetapkan bahawa pemilik atau pemegang saham mana-mana perniagaan media massa tidak boleh bertanding untuk pilihan raya.

Pita berkata saham itu adalah sebahagian daripada harta peninggalan arwah bapanya, yang ditugaskan untuk diuruskan.

“Kami akan bertindak balas dengan matang, prinsip undang-undang serta bukti,” katanya kepada pemberita. “Saya amat yakin.”

Suruhanjaya pilihan raya sedang meneliti aduan itu.

Untuk menjadi perdana menteri, Pita juga mesti mengemudi dewan atasan. Sebahagian daripada 250 ahlinya telah mencadangkan mereka tidak akan mengundi Pita, meningkatkan prospek parti pro-tentera yang tewas dalam pilihan raya mengemukakan calon yang menjadi perdana menteri dengan bantuan Senat.

Itu boleh mencetuskan kembalinya jenis protes yang telah membawa pergolakan sekejap-sekejap sejak dua dekad yang lalu.

“Ia akan menjadi harga yang agak mahal untuk dibayar jika seseorang berfikir untuk membongkar keputusan pilihan raya atau membentuk kerajaan minoriti,” kata Pita.

“Saya tidak bimbang tetapi saya tidak cuai.”

(Laporan oleh Panu Wongcha-um dan Devjyot Ghoshal; Penyuntingan oleh Robert Birsel)