Penternakan landak jauh dari mengejar sia-sia

Pesara Kota Tinggi menjadikan ladang haiwan peliharaannya sebagai tarikan pelancong

APABILA anda melihat landak atau landak raya Malaya, perkara pertama yang anda fikirkan ialah mengelakkan bulu durinya yang tajam.

Bagaimanapun, pesara Sirat Samad mendapati mamalia berduri itu sebagai makhluk yang disayangi.

Lelaki berusia 60 tahun itu telah menternak landak Malaya sejak 2020 di atas tanah seluas 2.4 hektar berhampiran Kampung Temenin Baru di Kota Tinggi, Johor.

BACA JUGA: Johor Perhilitan: Hanya 10 lesen untuk ternakan landak dalam kurungan

“Selepas bersara, saya terfikir untuk membuka kedai roti di kampung saya tetapi isteri saya menyuruh saya melakukan perkara lain memandangkan saya sudah bekerja sebagai tukang roti di Johor Baru selama lebih 20 tahun.

“Kemudian Lembaga Kemajuan Johor Tenggara (Kejora) menganjurkan bengkel untuk menggalakkan orang ramai menternak landak Malaya.

BACA JUGA: Manusia satu-satunya pemangsa landak Malaya di hutan kita, kata MNS

“Selepas menghadiri kursus, saya memutuskan untuk mencuba nasib kerana bilangan mereka di hutan kita semakin berkurangan,” katanya kepada StarMetro.

“Ia tidak memanah durinya, tetapi ia akan menjadikan badannya lebih besar.

“Landak-landak ini tidak suka terkejut dan akan segera melakukan mod bertahan.

Sirat menunjukkan lesennya dari Perhilitan untuk menternak landak Malaya. Dia berhasrat untuk menjaga landaknya sepanjang hayatnya.

“Walaupun dengan bulu duri, tingkah laku landak serupa dengan kucing rumah.

“Setiap kali saya sebut ‘tajam’, mereka tahu bahawa ini adalah masa menyusu,” katanya.

Selain landak raya, terdapat dua lagi spesies landak yang boleh ditemui di Malaysia iaitu landak padi dan landak nibong, menurut Sirat.

Dia biasanya membeli kira-kira 20kg buah-buahan dan sayur-sayuran, termasuk keladi, untuk memberi makan landak di ladangnya setiap minggu.

“Anak bulu pada badannya bukanlah satu-satunya benda tajam yang dimiliki oleh landak.

“Ia mempunyai gigi yang sangat tajam yang boleh menyebabkan kerosakan serius pada kayu dan juga konkrit,” katanya.

Sirat telah membelanjakan kira-kira RM300,000 daripada simpanannya untuk membina sangkar yang sesuai yang menempatkan landak Malayanya, bagi memenuhi syarat ketat yang ditetapkan oleh Jabatan Perlindungan Hidupan Liar dan Taman Negara (Perhilitan) Johor.

Landak Malaya ditempatkan dalam sangkar di ladang Sirat. Landaknya bukan untuk disembelih atau dijual.

“Pada mulanya, saya mendapat sepasang landak daripada penternak berlesen, seekor landak jantan dan seekor landak betina, untuk diternak di ladang saya dan kini bilangannya meningkat kepada 17 ekor dalam tempoh tiga tahun lalu,” katanya.

Sirat berkata, bukan mudah untuk mendapatkan lesen daripada Perhilitan untuk menternak landak, kerana terdapat banyak syarat yang perlu dipenuhinya.

Antara keperluannya ialah mempunyai sebidang tanah yang luas, yang tidak boleh berada di kawasan yang mudah banjir, serta mempunyai sangkar yang sesuai dengan bekalan air dan pengudaraan.

“Selain itu, saya juga mesti mempunyai sistem keselamatan yang baik termasuk pencahayaan yang mencukupi di sekitar tanah saya.

“Saya juga perlu melaporkan kepada Perhilitan untuk setiap landak betina bunting di ladang saya.

“Bagi setiap landak yang dilahirkan di ladang saya, saya perlu memohon lesen berasingan daripada Perhilitan,” katanya sambil menambah dia perlu membayar RM20 bagi setiap permohonan lesen.

Beliau biasanya melaporkan diri kepada Perhilitan tiga hari sebelum landak betina itu bersalin, dan jabatan itu kemudiannya akan menghantar pegawai mereka untuk menjalankan pemeriksaan.

Tempoh kehamilan untuk landak betina adalah kira-kira tiga hingga empat bulan.

Dua ekor landak Malaya mempunyai buah segar di ladang Sirat di Kota Tinggi, Johor. Ciri landak yang paling ketara ialah duri tajam di sekeliling badannya. — Foto oleh THOMAS YONG/The Star

Ia boleh melahirkan lima kali dalam tempoh dua tahun.

Fakta menarik tentang landak betina ialah putingnya terletak di kawasan bahunya dan bukannya di bawah badan seperti kebanyakan haiwan lain.

“Sejak bayi landak (atau landak) dilahirkan, mereka sudah mempunyai duri di badan mereka,” kata Sirat.

Dia membawa anak landak itu ke doktor haiwan di Johor Baru untuk pemeriksaan.

Perhilitan juga memerlukan cip dimasukkan ke dalam haiwan untuk memastikan penternak mematuhi peraturan.

“Saya memilih untuk tidak menyembelih atau menjual landak saya kepada pihak ketiga,” kata Sirat.

Haiwan itu sering diburu oleh pemburu haram untuk daging dan organ dalamannya, yang sesetengah orang mendakwa mempunyai nilai perubatan.

Pengunjung Siti Nora Jasman dan anak perempuannya Nurzarra Emelda Shahrizan belajar tentang landak Malaya di ladang.

Sirat berkata, berikutan peraturan yang ketat, hanya terdapat segelintir penternak landak di Johor.

Ladang landak miliknya dibuka kepada orang ramai dan beliau telah mendapat sambutan baik daripada pelancong dalam dan luar negara.

Ia dibuka setiap hari dari jam 10 pagi hingga 6 petang dan bayaran masuk ialah RM5 seorang.

“Terdapat gabungan baik pelancong tempatan dan asing.

“Ramai daripada mereka tidak pernah melihat landak Malaya sebelum ini.

“Landak ini boleh hidup lebih daripada 20 tahun dan saya mahu menjaga mereka sepanjang hayat saya,” kata Sirat.

Di bawah Akta Pemuliharaan Hidupan Liar 2010 (Akta 716), landak Malaya, yang merupakan spesies keluarga tikus, disenaraikan sebagai haiwan yang dilindungi.

Selain Malaysia, landak Malaya juga boleh ditemui di Myanmar, Thailand, Laos, Kemboja, Vietnam, Indonesia, Brunei, Nepal, Bangladesh dan China.

Ia boleh mencapai berat sehingga 20kg apabila ia mencapai usia dewasa.

Landak jantan Malaya bersaiz lebih besar dan mempunyai ekor yang lebih panjang berbanding betina.

Landak raya itu gempal dan mempunyai kaki pendek dan gempal dengan empat kuku di hadapan dan lima di kaki belakang.

Di alam liar, makanan landak Malaya terdiri daripada akar, ubi, kulit kayu dan buah-buahan yang gugur. Ia juga memakan serangga dan biji tropika yang besar.