PETALING JAYA: Kedudukan fiskal Malaysia dan ekonominya dijangka tidak terjejas di tengah-tengah tekanan dan turun naik dalam pasaran minyak global.
Negara sebagai pengeksport bersih komoditi itu mempunyai penampan dalam bentuk royalti minyak yang akan mengurangkan sebarang kesan daripada potensi harga minyak yang lebih rendah dan tidak menjejaskan kedudukan fiskalnya walaupun pendapatan yang lebih rendah, menurut ahli ekonomi dan penganalisis minyak.
Tambahan pula, mereka bersetuju bahawa asas ekonomi negara yang kukuh disokong oleh penggunaan berdaya tahan, lebihan perdagangan yang lebih tinggi dan aliran masuk pelaburan akan memastikan kestabilan ekonomi, justeru tidak menjejaskan kedudukan fiskalnya.
Kebanyakan penganalisis menjangkakan harga minyak akan didagangkan dalam lingkungan AS$70 (RM326) hingga AS$80 (RM372) setong tahun ini, tetapi menambah ia boleh mencecah AS$100 (RM465) jika Pertubuhan Negara Pengeksport Petroleum dan sekutunya ( OPEC+) berjaya mengurangkan bekalan minyak dan risiko geopolitik semakin meningkat.
Kerajaan telah mengalami defisit belanjawan tahun ke-26 berturut-turut sejak 1998 berdasarkan asas hasil yang sempit berbanding dengan komitmen tinggi perbelanjaan mengurus (sebahagian besarnya subsidi tidak mampan).
Profesor Universiti Sains dan Teknologi Malaysia Geoffrey Williams.
Mengulas lanjut mengenai harga minyak dan kesannya ke atas negara, profesor ekonomi Universiti Sains dan Teknologi Geoffrey Williams memberitahu StarBiz harga minyak mentah telah jatuh dari paras kemuncaknya sekitar suku kedua tahun lalu dan kini turun hampir separuh.
Beliau berkata ini akan menjejaskan hasil Petroliam Nasional Bhd (PETRONAS) untuk kerajaan, sambil menyatakan bahawa setakat ini keputusan suku pertama syarikat minyak negara itu baik dan unjuran untuk royalti minyak adalah sekitar RM35 bilion hingga RM40 bilion tahun ini yang masih kukuh.
“Selain itu, harga minyak yang lebih rendah mengurangkan bil subsidi petrol kira-kira separuh tahun ini dan itu mengeluarkan wang untuk keutamaan lain.
“Selagi PETRONAS mengekalkan cukup untuk projek jangka panjang ia adalah sangat stabil walaupun harga minyak jatuh.
“Unjuran royalti minyak sekitar RM35 bilion hingga RM40 bilion dan anggaran subsidi minyak untuk tahun ini adalah sekitar RM26 bilion.
“Jadi ini lebih baik daripada tahun lepas apabila pendapatan minyak dan subsidi hampir sama.
Terdapat potensi premium RM10bil-RM15bil yang boleh digunakan untuk kawasan lain, dan ini menambah baik kedudukan fiskal daripada sumber bukan cukai jika pendapatan cukai lebih rendah daripada jangkaan,” tambahnya.
Williams berkata sekiranya tiada sebarang krisis atau kejutan besar, beliau menjangkakan minyak mentah Brent akan terus diniagakan antara AS$70 (RM326) dan AS$80 (RM372) setong kerana ini kelihatan seperti julat sasaran yang diutamakan oleh anggota OPEC.
Pada masa akhbar, penanda aras antarabangsa minyak mentah Brent turun 1.68% kepada AS$72.55 (RM340) setong.
Harga minyak mentah Brent purata pada AS$101 (RM470) setong pada 2022, berbanding kira-kira AS$71 (RM330) pada 2021.
Bagi masalah dalam arena minyak mentah, beliau berkata ini termasuk kemungkinan kemelesetan di Amerika Syarikat, kemelesetan semasa di Eropah dan kesan yang lebih rendah daripada jangkaan pembukaan semula China.
Beliau berkata ini akan memberi kesan kepada pertumbuhan global dan menurunkan permintaan minyak. Berdepan dengan senario ini, beliau berkata pembekal minyak memotong bekalan untuk mengekalkan harga dan mengelakkan lebihan.
Ketua ekonomi global Juwai IQI Shan Saeed, yang meramalkan harga minyak mentah antara AS$83 (RM386) dan AS$127 (RM591) bagi tahun ini, berkata terdapat halangan yang boleh mengubah skrip ekonomi global dalam dua suku akan datang dan harga minyak yang lebih rendah.
Ini melibatkan peningkatan dolar AS dan peningkatan pengeluaran minyak sekiranya perjanjian nuklear Iran dan Amerika Syarikat diselesaikan, katanya.
Memetik Pemenang Nobel mendiang ahli ekonomi AS Milton Friedman di mana beliau melihat isu kestabilan kewangan terutamanya melalui lensa pendapatan nominal dan stok wang, Shan berkata: “Friedman percaya bahawa jika kedua-duanya dikekalkan pada laluan pertumbuhan yang stabil, maka kestabilan kewangan akan mengikuti dalam kebanyakan kes.
“Pada masa ini di Malaysia, dasar monetari kekal stabil dan menjadi pemacu utama dalam tuil dasar untuk menyokong kestabilan pertumbuhan.
“Walaupun dengan harga minyak yang lebih rendah, asas ekonomi boleh mengekalkan tekanan dengan penggunaan yang kukuh, lebihan perdagangan yang lebih tinggi dan aliran masuk pelaburan yang kukuh.
“Kestabilan pertumbuhan adalah sama dengan penggunaan yang kukuh dan pelaburan yang kukuh.
“Kami yakin dengan prospek ekonomi Malaysia dengan keluaran dalam negara kasar berliku-liku sekitar 4.5% hingga 5.5% pada 2023,” katanya.
Bagaimanapun, Shan berkata terdapat faktor yang boleh menaikkan harga minyak tahun ini.
Susut nilai Indeks Dolar AS sebanyak 5% hingga 10% pada suku keempat tahun ini, jangkaan pemotongan pengeluaran oleh OPEC pada September atau Oktober tahun ini dan risiko geopolitik semakin mendalam ke dalam pasaran tenaga, katanya akan menaikkan harga minyak .
“Kebarangkalian harga minyak lebih tinggi kekal antara 55% dan 65% mengikut laporan risikan pasaran kami.
“Harga minyak yang lebih tinggi akan memberi manfaat kepada kerajaan dalam bentuk penyatuan fiskal, kunci kira-kira yang lebih kukuh, pengurangan defisit bajet, pengukuhan ringgit dan lebih-lebih lagi, paras pasaran syarikat minyak dan gas yang lebih tinggi,” katanya.
Ahli ekonomi OCBC Bank Lavanya Venkateswaran
Pakar ekonomi OCBC Bank, Lavanya Venkateswaran menjangkakan minyak Brent pada purata AS$90 (RM419) setong tahun ini berdasarkan ramalan harga minyak yang lebih tinggi pada masa hadapan memandangkan jangkaan bekalan mengetatkan dan permintaan stabil, walaupun pada paras lebih rendah berbanding 2022.
“Harga petroleum akan memberi kesan kepada perdagangan dan kedudukan fiskal Malaysia.
“Ekonomi telah menjadi pengeksport petroleum bersih dalam beberapa tahun kebelakangan ini menunjukkan bahawa harga minyak global yang lebih rendah boleh memburukkan lagi syarat-syarat kesan perdagangan.
“Dari segi fiskal, hasil berkaitan petroleum adalah 28% daripada jumlah hasil pada 2022, yang bermakna harga minyak yang lebih rendah boleh menjejaskan kutipan hasil.
Yang berkata, purata andaian harga minyak mentah global kerajaan ialah AS$80 (RM372) setong untuk 2023 dan setakat ini, harga minyak adalah dalam jangkaan,” katanya.
Penolong profesor kewangan Universiti UCSI Liew Chee Yoong
Penolong profesor kewangan UCSI University Malaysia Liew Chee Yoong, yang juga felo penyelidik di Pusat Pendidikan Pasaran, merasakan terdapat risiko harga minyak mentah akan meningkat tahun ini kerana OPEC mungkin mengurangkan lagi bekalan minyak mereka.
Tambahan pula, beliau berkata risiko dan ketegangan geopolitik kekal tinggi akibat konflik Rusia-Ukraine yang berterusan dan kemungkinan Israel akan melancarkan serangan awal ke atas Iran kerana program nuklear Iran.
Semua ini akan memacu harga minyak mentah di seluruh dunia, katanya.
Liew berkata bagi menangani kesan kenaikan harga minyak terhadap kedudukan fiskal negara, kerajaan boleh mempertimbangkan beberapa langkah.
“Salah satunya adalah dengan mempelbagaikan sumber hasil dengan mengurangkan kebergantungan kepada hasil minyak dengan mempelbagaikan ekonomi dan mengembangkan sektor lain, seperti pembuatan, perkhidmatan, pelancongan, dan teknologi.
Ini akan membantu mengurangkan kesan turun naik harga minyak ke atas kedudukan fiskal.
“Kerajaan perlu mempunyai disiplin fiskal dan pengurusan bajet dengan mengawal perbelanjaan kerajaan, mengurangkan perbelanjaan membazir, dan mengutamakan projek pembangunan yang menghasilkan faedah ekonomi jangka panjang.
“Ia juga perlu merasionalkan subsidi dengan mengurangkan atau merasionalkan subsidi bahan api secara beransur-ansur untuk mencerminkan harga pasaran dan menggalakkan kecekapan tenaga.
“Ini dapat membantu meringankan beban subsidi kepada kerajaan dan menggalakkan penggunaan sumber tenaga yang lebih cekap.
“Kerajaan juga perlu membina rizab strategik,” katanya.
Semasa tempoh harga minyak yang tinggi, Liew berkata kerajaan boleh memperuntukkan sebahagian daripada hasil tambahan untuk membina rizab strategik atau mewujudkan dana penstabilan.
Rizab ini boleh digunakan semasa tempoh harga minyak rendah untuk mengekalkan kestabilan fiskal dan melindungi ekonomi daripada kejutan luaran.