KUCHING: Syarikat perkayuan di Sarawak perlu membayar cukai jualan negeri (SST) baharu antara 1% hingga 2.5% yang dikenakan ke atas eksport produk kayu terpilih berkuat kuasa 1 April.
Produk kayu yang terjejas termasuk papan lapis, papan gentian, kayu gergaji, venir, papan partikel dan serpihan kayu.
Menurut Pengerusi Persatuan Kayu Sarawak (STA), Datuk Henry Lau, ahlinya hanya menerima pemakluman untuk mendaftar SST pada 21 Mac, walaupun kerajaan Sarawak memutuskan untuk mengenakannya pada Oktober 2021.
“Ini telah menyebabkan ramai pemain industri perkayuan tidak berjaga-jaga dan meninggalkan mereka sedikit masa untuk membuat persediaan,” tambahnya.
Dalam rayuannya kepada kerajaan negeri untuk memberikan tempoh tangguh 12 bulan kepada ahli STA untuk kutipan SST, Lau meminta kerajaan tidak mengenakan kadar cukai yang ditetapkan sebaliknya “membenarkan pendekatan fasa untuk meningkatkan kadar cukai secara beransur-ansur dalam tempoh tertentu. selama dua tahun.”
Beliau berkata cukai baharu ke atas produk kayu terpilih boleh membawa kesan yang meluas kepada industri perkayuan hiliran.
Ini termasuk peningkatan kos pengeluaran, penurunan daya saing dan bahagian pasaran, pengurangan pelaburan, pengecilan saiz industri perkayuan hiliran dan akhirnya, kehilangan hasil bagi kerajaan Sarawak.
“Kelangsungan industri perkayuan hiliran dipertaruhkan di sini, apatah lagi untuk mencapai sasaran eksport kerajaan Sarawak sebanyak RM6 bilion dalam produk kayu tambah nilai menjelang 2030,” kata Lau dalam laporan yang dikeluarkan pada AGM STA minggu lepas.
Pengenalan SST bagi eksport produk kayu terpilih dibuat empat tahun, selepas kerajaan negeri menaikkan ses pemulihan dan pembangunan kayu kepada RM5 daripada 60 sen semeter padu (m padu) atau meningkat 800% pada 2019.
Pada 2017, syarikat perkayuan telah dikenakan premium yang lebih tinggi untuk kayu bukit pada RM50 sem padu atau lonjakan 6,000%.
STA kemudiannya mendakwa bahawa premium kayu yang lebih tinggi dan ses pemulihan dan pembangunan kayu telah meningkatkan kos kayu balak dan produk kayu sebanyak RM110 per cu m, dengan mengandaikan kadar pemulihan sebanyak 50%.
Kekurangan yang berpanjangan dan kos kayu balak yang tinggi serta masalah buruh juga telah menjejaskan kilang pemprosesan kayu hiliran, dengan sesetengahnya terpaksa mengurangkan pengeluaran atau menghentikan aktiviti pembuatannya.
Salah satu firma perkayuan terkemuka, Jaya Tiasa Holdings Bhd malah menghentikan operasi papan lapis pembuatan rendahnya pada 2020.
Sementara itu, masih tidak diketahui berapa banyak kutipan kerajaan Sarawak setahun daripada SST baharu ke atas produk kayu terpilih.
Sarawak mengeksport kira-kira RM3.1 bilion nilai papan lapis dan produk kayu lain (percuma nilai papan) dan RM271.4 juta daripada eksport serpihan kayu pada 2022, menurut data eksport dari Sarawak Timber Industry Development Corp.
Eksport papan lapis sahaja membawa masuk pendapatan pertukaran asing sebanyak RM2.12bil.
Pada Januari-Februari 2023, penerimaan eksport Sarawak daripada papan lapis dan produk kayu berjumlah RM367.5 juta manakala serpihan kayu berjumlah RM33.8 juta.
Kutipan SST Sarawak pada 2022 meningkat kepada RM5.6bil atau 84% daripada jumlah hasil cukai negeri, dengan sebahagian besar SST diperoleh daripada 5% yang dikenakan ke atas minyak mentah, gas asli cecair dan produk petroleum.
SST lain termasuk eksport produk kelapa sawit, aluminium dan loteri.
Mengenai pensijilan hutan, Lau yang juga pengarah urusan kumpulan Kumpulan KTS yang pelbagai berkata 18 unit pengurusan hutan dan tujuh unit pengurusan ladang hutan di Sarawak telah mencapai pensijilan pengurusan hutan, meliputi sejumlah 1.57 juta hektar kawasan hutan.
Beliau berkata STA berterima kasih kepada Perdana Menteri Sarawak Datuk Patinggi Abang Johari Tun Openg dan kerajaan negeri kerana menunaikan ikrar dalam memberikan tempoh jangka panjang lesen kayu kepada anggotanya yang memperoleh Pensijilan Pengurusan Hutan (FMC).
“Ia sudah tentu akan mendorong lebih ramai pemegang lesen untuk mengikuti FMC, terutamanya jika kerajaan Sarawak boleh memberikan tempoh lebih lama selama 60 tahun, bukannya 30 tahun pada masa ini yang akan memudahkan perancangan jangka panjang dan pengurusan hutan yang optimum,” katanya.
Lau berkata, pindaan kepada Ordinan Hutan, 2015 (Bab 71) untuk memasukkan aktiviti karbon hutan pada 2022 telah mencetuskan minat yang mendalam dalam beberapa ahli STA untuk memulakan perdagangan karbon hutan.
Beliau juga berkata industri perkayuan memerlukan lebih banyak maklumat mengenai perkara ini dan meminta Jabatan Hutan untuk memberikan butiran melalui penglibatan dengan pemain kayu.
Abang Johari baru-baru ini berkata purata penyerapan karbon hutan tropika, seperti hutan di Sarawak adalah kira-kira 11 tan karbon dioksida bersamaan seha.
“Berdasarkan sejuta hektar ladang hutan industri yang menghasilkan hasil tinggi dan mampan (sasaran yang ditetapkan oleh Sarawak untuk dicapai menjelang 2025), sasaran potensi perdagangan karbon adalah kira-kira RM140 juta hingga RM230 juta berdasarkan harga purata semasa karbon.
Ini adalah inisiatif yang boleh dilaksanakan serta-merta yang mewakili hanya 10% daripada sektor perhutanan di bawah Inisiatif Ekonomi Hijau di Sarawak,” tambah Perdana Menteri.